Kentsel dönüşüm projeleri, kentlerin modernleşmesi, daha yaşanılabilir hale gelmesi ve depreme dayanıklı yapılar inşa edilmesi amacıyla hayata geçirilen önemli çalışmalardır. Bu projelerde, taşınmaz mal sahiplerinin haklarını koruyabilmek ve projenin mali boyutunu net bir şekilde ortaya koyabilmek için Kentsel Dönüşüm Değerleme Raporu kritik bir rol oynar.

Kentsel Dönüşüm Değerleme Raporunu Kimler Hazırlar?

Kentsel dönüşüm projeleri kapsamında hazırlanan değerleme raporları, yetkili ve lisanslı gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından hazırlanır. Bu uzmanlar, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilmiş olmalı ve gerekli tecrübeye sahip olmalıdır. Raporu hazırlayan kişiler, tarafsız bir bakış açısıyla taşınmazın piyasa değerini ve proje kapsamındaki diğer ekonomik unsurları değerlendirmekle yükümlüdür. Ayrıca, bu uzmanların bağımsızlık ve etik kurallar çerçevesinde çalışması zorunludur. Raporun doğruluğu, projenin ilerleyen aşamalarında ortaya çıkabilecek hukuki ve mali sorunları önlemek adına hayati önem taşır.

Kentsel Dönüşüm Değerleme Raporu Neleri Kapsamalıdır?

Bir kentsel dönüşüm değerleme raporu, hem taşınmaz mal sahipleri hem de yatırımcılar için şeffaf ve detaylı bilgi sunmayı amaçlar. Kentsel dönüşüm değerleme raporları, kentsel dönüşüm sürecinin farklı aşamalarında hazırlanabilir. Hukuki gereklilikler doğrultusunda hazırlanan raporlara ek olarak, mal sahipleri ve yatırımcılar için yol gösterici ve bilgilendirici nitelikte olması sebebi ile sürecin herhangi bir aşamasında da kentsel dönüşüm değerleme raporlarına ihtiyaç duyulabilmektedir. Söz konusu değerleme raporlarının, kentsel dönüşüm sürecinin tamamı dikkate alındığında, kapsaması gereken başlıca unsurlar şunlardır:

1. Taşınmaz Bilgileri:

   • Taşınmazın adresi, tapu bilgileri ve fiziki özellikleri (arsa büyüklüğü, yapı yaşı vb.).
   • Taşınmazın mevcut kullanım durumu (konut, ticari, sanayi, vb.).

2. Piyasa Değeri Tespiti:

   • Mevcut piyasa koşullarına göre taşınmazın gerçek değeri.
   • Mülkün çevresindeki sosyoekonomik ve fiziki koşullar.
   • Bölgedeki emlak trendleri ve gelecekteki potansiyel değer artışı.

3. Proje Değerlendirmesi:

   • Kentsel dönüşüm sonrasında taşınmazın kazanç potansiyeli ve olası maliyetler.
   • Proje kapsamında yapılacak yeni yapıların ekonomik etkileri.

4. Hak Sahipleri ve Payları:

   • Taşınmaz mal sahiplerinin pay oranları ve hakları.
   • Mirasçıların haklarının korunması ve pay dağılımı analizleri.

5. Ekonomik ve Sosyal Etkiler:

   • Kentsel dönüşümün bölgeye olan ekonomik ve sosyal katkıları.
   • Bölgedeki altyapı ve ulaşım imkanlarına etkileri.

Kentsel Dönüşüm Değerleme Raporunun Yasal Zorunlulukları

Kentsel dönüşüm projelerinde değerleme raporu, hem yasal bir zorunluluk hem de projenin şeffaf yürütülmesi için bir gerekliliktir. Şu yasal çerçevede ele alınması önemlidir:

1. 6306 Sayılı Kanun:

   Bu yasa, riskli yapıların tespit edilmesi ve dönüşüm projelerinin planlanması sürecinde değerleme raporunun şart olduğunu belirtir. Yasa, aynı zamanda hak sahiplerinin mağduriyet yaşamamasını güvence altına alır.

2. Tapu Sicil Mevzuatı:

   Projede yer alan taşınmazların yasal durumunun ve sahiplik bilgilerinin doğrulanması gereklidir. Bu süreç, hem taşınmaz sahiplerinin hem de yatırımcıların güvenliği açısından kritik öneme sahiptir.

3. SPK Mevzuatı:

   Değerleme raporlarının lisanslı uzmanlar tarafından hazırlanması zorunludur. Bu, raporun tarafsızlığını ve hukuki geçerliliğini sağlar.

4. Vergi ve Mali Mevzuat:

   Değerleme raporları, taşınmaz üzerinden doğacak vergi yükümlülüklerinin doğru hesaplanmasını sağlar. Bu, hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılar için önemlidir.

Kentsel Dönüşüm Değerleme Raporunun Önemi

Bir kentsel dönüşüm değerleme raporu, sadece yasal bir gereklilik değil, aynı zamanda projenin tüm tarafları için bir rehber niteliğindedir. Raporda yer alan şeffaf bilgiler sayesinde taşınmaz sahipleri, yatırımcılar ve yetkililer süreç hakkında bilinçli kararlar alabilir. Ayrıca, raporun profesyonel bir şekilde hazırlanması, olası anlaşmazlıkların önlenmesine ve sürecin hızlandırılmasına katkı sağlar.

Sonuç

Kentsel dönüşüm değerleme raporu, projelerin başarılı bir şekilde yürütülmesi ve mal sahiplerinin haklarının korunması açısından kritik bir belgedir. Yetkili uzmanlar tarafından hazırlanan bu raporlar, hem teknik hem de hukuki yönüyle projenin şeffaflığını sağlar. Ayrıca, doğru hazırlanmış bir rapor, projelerin maliyet yönetiminde de etkin bir araçtır.

Kentsel Dönüşüm Değerleme Raporu için https://www.cizgigd.com/tr/teklif-al/ linkinden teklif alabilirsiniz.

Ocak 2025
Ceren DURMAZ
Özel Projeler Departman Sorumlusu